W dniu 22 czerwca 2023 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące przeciwdziałania przemocy domowej, które zmieniły funkcjonowanie zespołów i grup pracujących w obszarze przeciwdziałania tej przemocy. Dotychczasowe pojęcie „przemoc w rodzinie” zostało zastąpione przez „przemoc domową”. Ustawodawca, oprócz samej zmiany w tytule ustawy i jej poszczególnych przepisach, wprowadził też wiele nowych rozwiązań, których celem jest poprawa sytuacji osób dotkniętych przemocą. Dokonano zmian w zakresie funkcjonowania podmiotów działających w obszarze przeciwdziałania przemocy, jak też w samej procedurze „Niebieskie Karty”.
Rozszerzono formę przemocy domowej o przemoc ekonomiczną oraz szczególną postać przemocy psychicznej polegającej na prześladowaniu i nękaniu, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej (cyberprzemoc). Dodano takie kryteria diagnozowania przemocy jak: przewaga osoby stosującej przemoc nad osobą doznającą przemocy oraz naruszenie praw i dóbr osobistych osoby doznającej przemocy.
Poszerzono krąg osób, które mogą zostać uznane za doświadczające przemocy m. in. o byłych małżonków, byłych partnerów lub inne osoby pozostające obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania.
Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej to również zmiana dotychczasowych zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych, które po zmianie będą Zespołami Interdyscyplinarnymi ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej i grupami diagnostyczno-pomocowymi.
W skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzą: pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, do którego należy w szczególności praca z osoba doznającą przemocy domowej oraz funkcjonariusz policji, który w szczególności pracuje z osobą stosującą przemoc domową. W skład grupy diagnostyczno-pomocowej mogą również wchodzić w zależności od potrzeb: pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, asystent rodziny, nauczyciel, osoba wykonująca zawód medyczny, przedstawiciel GKRPA, pedagog, psycholog lub terapeuta.
Zadaniem grup diagnostyczno-pomocowych jest dokonanie oceny sytuacji, realizacja procedury „Niebieskie Karty” oraz realizacja działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domowa.
W zakresie Procedury „Niebieskie Karty” doprecyzowano m.in. że nie wymaga ona zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową; realizację procedury ustala się według miejsca zamieszkania osoby doznającej przemocy domowej. Oprócz programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy wprowadzono programy psychologiczno-terapeutyczne. Jednocześnie nakładając na sprawcach przemocy obowiązek uczestnictwa w tych programach.
Nowe przepisy i ich odpowiednie zastosowanie, w szczególności przez przedstawicieli określonych służb i podmiotów działających w tym obszarze, mogą zdecydować o efektywności działań na rzecz osób doznających przemocy i ich najbliższych.